ستونی که همچنان ناله می‌زند

قبل از اینکه در مسجدالنبی منبری برای پیامبراکرم (صلی الله علیه و اله) ساخته شود ایشان با تکیه بر یکی از ستون های مسجدالنبی که بعدها حنانه نام گرفت سخنرانی و موعظه می کرد.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی حج وابسته به بعثه مقام معظم رهبری، حنّانه از حنّ به معنای صدای طرب‌انگیز یا غمگینانه است. این ستون از ستون‌های روضه مطهر و پس از ستون توبه، دومین ستون به طرف روضه و میان منبر و محراب است .

پیامبر(صلی الله علیه و اله) تا پیش از ساخته شدن منبر، بر تنه درخت خرمایی تکیه می‌داد و سخن می‌گفت. پس از ساخته شدن منبر به سال ششم یا هفتم هجری قمری. نخستین بار که ایشان برای سخنرانی و موعظه بر منبر رفت، از آن تنه درخت، ناله‏ای همچون ناله ماده شتری که آن را از بچه خود جدا کرده باشند یا همانند صدای گاو در فضای مسجد طنین افکند.

در این هنگام، ایشان از منبر فرود آمد و ستون را در بر گرفت یا بر آن دست نهاد. سپس آن ناله به خاموشی‌‌ ‌گرایید. آن‌گاه ایشان فرمود: اگر من آن را در بر نگرفته بودم، تا قیامت ناله می‌کرد. از این رو، ستونی که در آن مکان قرار گرفت، حنّانه خوانده شد. این ماجرا از کرامت‌ها و معجزه‌های رسول خدا(صلی الله علیه و اله) شمرده شده است. از این ستون بعدها با نام «جزعه» نیز یاد کرده‌اند.

بر پایه گزارشی، به فرمان رسول خدا(صلی الله علیه و اله) آن تنه درخت را در جای خود دفن کردند. بعدها در توسعه مسجد در زمان عثمان، این تنه به دست ابی بن کعب از صحابه پیامبر(صلی الله علیه و اله) افتاد و نزد او بود تا در جای خود دفن شد. به گفته ابن جبیر که میان سال‌های 578ـ588ق. به مدینه سفر کرده، تا سده ششم ق. این تنه در مسجد بود و مردم آن را مسح می‌کردند و بدان تبرک می‌جستند. ابن بطوطه نیز از استلام آن یاد کرده است. در برخی منابع شیعی اشاره شده که بنی‌امیه پس از تجدید بنای مسجدالنبی، تنه مشهور به حنّانه را از جای خود کندند.

در اوایل سده چهاردهم ق. میرزا حسین فراهانی نام حنّانه را بر این ستون دیده است. نماز‌ گزاردن در کنار آن و تبرک بدان سفارش شده است