104راهبرد و نکته اجرایی برگرفته از 50 سخنرانی ریاست سازمان در حوزه مدیریت

104 راهبرد و نکته اجرایی برگرفته از 50 سخنرانی ریاست سازمان در حوزه مدیریت حج ،عمره و عتبات

 

 خدا را شاکر و سپاسگزارم که به بنده توفیقی عنایت کرده که در خدمت شما عزیزان  باشم.ما هرچه داریم از خون شهداست و برای اینکه شهدای حج و عتبات را فراموش نکنیم آنها را با یک صلوات و فاتحه یاد کنیم.بند اول، ستون فقرات عرایضم است و جمله آخری که اول می خواهم به آن اشاره کنم این است خدمت به زوار افتخار و هدیه الهی است. نعمتی است که خداوند به من ارزانی کرده است. امیدوارم لایق باشم و بتوانم وظیفه خودم را به کمک شما عزیزان انجام دهم. یقینا در انجام این وظیفه آنچه که برای من مهم است و در راس تمامی امور کارهایم قرار خواهم داد، منویات رهبر معظم انقلاب حضرت آیت الله العظمی خامنه ای است.
بند دوم، شورای عالی حج، که ریاست آن با رئیس جمهور است و سیاستگزارکارهای حج است و هر چه از آنجا ابلاغ شود، سمعا و طاعتا انجام خواهیم داد و این را وظیفه شرعی و قانونی خود می دانم. چارچوب کاری بنده در یک حدیث تعریف می شود و هرجا کاری را شروع کردم این حدیث را بیان کرده ام. چون بر اساس این حدیث می خواهم عمل کنم و دوستانی که می خواهند بنده در خدمتشان باشم این حدیث مد نظرشان باشد. توضیحات اجمالی راجع به این حدیث این است:"حیاة الارض بالانسان و حیاة الانسان بالعقل و حیاة العقل بالعلم و حیاة العلم بالعمل و حیاة العمل بالاخلاص".معصوم (ع) می فرماید: انسان مایه آبادانی و عمران زمین است همانطوری که می تواند خراب کند، می تواند بسازد. نگوییم نمی توانیم و امکان ندارد، بگوییم می توانیم. انسان اگرتصمیم گیری اش عاقلانه نباشد و نشأت گرفته از هوا و هوس باشد نتیجه نخواهد گرفت. لذا باید سعی ما بر این باشد که از هوا و هوس پرهیز کنیم تا کار نتیجه بخش باشد. تصمیم گیری های ما باید برمبنای منطقی و عقلانی باشد تا در کارها نتیجه بگیریم. از پیامبر اسلام(ص) و امام صادق(ع) پرسیدند: عقل چیست؟ چون تعریفی که از عقل بین خیلی از مردم است شاید با تعریفی که در فقه اهل بیت ( ع)  است، دو تاست. عقل این است که انسان به وسیله عقل بهشت را به دست بیاورد. به وسیله عقل خدا را پرستش کند." العقل ما اکتسب به الجنان و عبد به الرحمن" پس هر تصمیمی که در راستای احراز بهشت نباشد بی عقلی است. عقل این است که انسان با آن بتواند راه بهشت خود را ترسیم کند و گام بردارد. از این جهت قرآن می فرماید:"واکثرهم لایعقلون". سعی ما بر این باشد که اگر انسان بخواهد کارهایش نتیجه بخش باشد باید مبنای کارش عقل باشد. فرازی از دعای افتتاح که بارها در کلمات ما جاری می شود موقعی است که دولت کریمه را از خدا می خواهیم"تذل به النفاق و اهله". هم نفاق در آن و هم اهل نفاق ذلیل می شود. نفاق آن است که انسان رویش یک طور باشد و روی دیگرش به شکل دیگر. از خدا خواستیم که نفاق و اهل آن در جامعه محو شوند.

در محیط کار خود نباید اجازه دهیم کار خلاف عقلی انجام شود. تمام تصمیمات همان گونه که تاکنون بوده ، باید باشد. عقل هم حیات می خواهد تا به انسان حیات بدهد تا تصمیمات درست باشد علم مان را باید بیشتر کنیم. تصمیمات باید بر مبنای علمی باشد و انسان بداند که مرگی هست و تنها برای همسایه نیست. کلامش را باید با صداقت بیان کند. من به گناه اینگونه نگاه می کنم. حتی اگر بهشت و جهنمی هم وجود نداشته باشد، خداوند متعال انسان را طوری ساخته که اگر بخواهد زندگی راحتی داشته باشد در دنیا صرف نظر از آخرت، لاجرم باید اینها را رعایت کند. خدا انسان را ساخته و به او می گوید انسان صداقت داشته باش. این بایدها و نبایدها برای این موجودی است که خداوند متعال ساخته است. لذا واقعا باید بدانیم که چه کار کنیم و تصمیماتمان باید پایه علمی داشته باشد و مخصوصا مشورت کنیم.حیات علم به عمل است. به علم خود عمل کنیم. همه از خدا بخواهیم آن طوری که خدا به پیامبرش فرمود نه آن طوری که حضرت موسی(ع) خواست. امتیاز این دو خیلی بالاست. حضرت موسی عرض کرد "یسرلی امری" کار را برای من آسان کن. اما خداوند به پیامبر می گوید:"و نیسرک" یسرلی تو را ساده می کنیم. برای کار به آنچه که می دانیم عمل کنیم لازم نیست تا صد برویم. اثر هم کم باشد مهم نیست  نتیجه بخش است و اگر بخواهیم که عمل مان برکت داشته باشد تا علم مان حیات داشته باشد تا عقلمان حیات داشته باشد تا انسان تصمیمات خوبی داشته باشد، اخلاص واجب می شود.حضرت شیخ عبدالکریم حائری فرمودند: بدانید ما مراقب داریم. منظورشان امام زمان(عج) است. یادمان نرود که حاصل کارمان فرهنگی است و کارمان با اهل بیت عصمت و طهارت است.ما بدانیم خدمت به زائران نعمتی است که نصیبمان شده است. هوای نفس و اینکه دیگران پشت سرمان چه می گویند را رها کنید و خدا را جلوی چشمان خود قرار دهیم.ما بعنوان مسئولان حج و خادمان زائران سرزمین وحی باید خود را تهذیب کنیم و سیر و سلوک را آغاز کنیم .بدانید که سیر و سلوک و کسب مقامات عرفانی فقط منحصر در صنف و افراد ویژه نیست بلکه همه می توانند با سازندگی روحی و تلاش به آن درجات دست یابند.

سرفصل ها

1-توجه به خط قرمزما که ولایت است.
2-هماهنگی با نماینده ولی فقیه در حج و زیارت .
3-هدفمندکردن سهمیه ها.
4-ایجاد بستر و زمینه مناسب ولازم برای تبلور حج محمدی (ص).
5-عدم دخالت در امورسیاسی و نداشتن اجتهاد شخصی در این امور ( امور سیاسی بعهده بعثه است).
6-رواج فرهنگ زیارت که می تواند منادی اخلاق و روش اسلامی در جامعه امروز ایرانی باشد و راه های ماندگار کردن حج.
7-کلان نگری در حج و مدیریت را از نگاه سنتی خارج کردن.
8-استفاده از ظرفیت ها و نظرات علمای عظیم الشأن، مراجع گران قدر، فضلای عزیز، دانشگاهیان، دانشجویان، دانشمندان و همه نخبگان کشور که در ارائه حجی در شأن ایرانی بکوشند .
9-ارتقاء سطح علمی و تحصیلات و بنیه معرفتی همکاران وعوامل.
10-تنظیم سند چشم انداز حج و زیارت و تصویب آن در شورای عالی حج با نگاهی اصلاحی به سازمان حج و زیارت.
11-توجه به پرسنل خدوم.
12-مشارکت مدیران استانی سازمان و مدیران کاروان ها در تصمیم گیری(شایسته سالاری) .
13-حاکمیت قانون.
14-پاسخگویی و رسیدگی به نیازها، پرسش ها، اعتراضات و انتقادات و درخواست های حجاج و زائرین در اسرع وقت از طریق ایجاد سامانه ای پویا و توانمند.
15-تدوین شیوه نامه افزایش اعزام زائرین به عمره و عتبات و تلاش برای برگرداندن سهمیه ایران برای حج و افزایش کمّی حجاج و ارتباط فکری فرآیند حج و زیارت خصوصا عتبات عالیات.
16-نمایش زیباترین نمایه ها به جلوه های وحدت و هم زیستی اسلامی در حج زائران ایرانی( نگاه فرهنگی به مقوله حج).
17-تلاش جهادی برای حفظ و ارتقای کرامت حجاج  و زائران ایرانی.
18-فراهم آوردن  فرآیندهای فهم و درک واقعیت اصیل حج ابراهیمی در طول سال.
19-هم افزایی و تشریک مساعی همه نهادها و ارگان های مسئول و گروه های مرجع در هر چه بهتر برپا داشتن حج.
20-ایجاد ساز و کار مناسب و نظارت عمیق و به هنگام بر عملکردها و خدمات.
21-خرید محصولات ایرانی و استفاده از آن در حج، عمره و عتبات.
22-تلاش برای ایجاد فضای صمیمیت و همدلی در محیط معنوی سازمان.
23-توجه به اصل خود باوری وباور توانمندیهای خود وپرهیز از خودبینی وخودکامگی.
24-توجه به اصل تعامل وهمکاری مجموعه ای و برقراری ارتباط مناسب با اصحاب نفس واهل دل .
25-نداشتن هیچ شأ نی بجز خدمتگزاری زائران.
26-تحول در برنامه ها ،برای همه روز های ماموریت برنامه داشته باشیم چگونه ایام سفر زوار و حجاج و معتمرین پرشود تا تحول مطلوب ایجاد گردد .
27-عدم تداخل برنامه ها ، مسائل اجرایی و فرهنگی همدیگر را خراب نکنند .
28-مشارکت مدیران استانی وکاروانها در تصمیم گیری و تصمیم سازی.
29-ایجاد سازوکار نظارتی مناسب برای اصلاح فرآیند خدمات رسانی مطلوب.
30-اعتقاد به اینکه برای هرمشکلی راه حلی وجود  دارد .
31-ایمان واقعی و عملی به زائر محوری در برنامه ها .
32-عشق ورزیدن به گروه های هدف و زائران  ، عشق با اشک ، اشک با معرفت ، معرفت با عمل.
33-در یک جمله عرض می کنم سربازم هر چه که از دستم بر می آید انجام خواهم داد و خود را کوچک تر از همه می دانم.
34-توجه جدی به اصل صرفه جویی در تمام برنامه ها و پرهیز از اصراف.
35-توجه بمدیریت مشورتی وپرهیز از متکلم وحده بودن درجلسات .
36-مدیر موفق بیشتر به پیشگیری می اندیشد تا رفع مشکلات ، توجه به این اصل فقهی که باید دفع کنیم نه رفع کنیم.

37-ساده زیستی و حفظ بیت المال .

اصول اجرایی

1-مدیری که ولایت پذیر و در خط رهبری نیست نباید درمجموعه کاروان ها باشد.قطب نمای همه کارها رهبر معظم انقلاب است و مشروعیت همه ما از اوست کسی که قبول ندارد نباید حضور داشته باشد و این التزام را در عمل و نه فقط روی کاغذ باید ابراز داشت.
2-آموزش زبان عربی را جدی بگیرید.
3-در هر مسوولیتی هستید فردی را به عنوان جانشین و معاون در نظر بگیرید و او را رشد و شخصیت بدهید که هنگام عدم حضور شما کارها نخوابد. معاون را خودتان انتخاب و معرفی و او را توانمند کنید. او را در جلسات ببرید و در کارها دخالت بدهید.
4-شما مدیران عزیز برای همه مجموعه تحت امرتان کار مناسب با روحیه و توان افراد تعریف کنید. هماهنگی کلیه رده ها با نمایندگی های بعثه خوب و قابل قبول است جا دارد باز هم آن را تقویت کنید و ادامه دهید.
5-از انانیت بپرهیزید که کار خالص را خراب می کند.
6-در استان ها لازم است به ائمه جمعه و نمایندگان ولی فقیه و استاندار گزارش عمره و حج و عتبات را ارائه نمایید. از بُعد عمل و تشریح عملکرد خوب و توجیه ابعاد و گستره کارتان قوت و قدرت بگیرید نه از طریق امتیاز دادن به مقامات استانی.
7-مدیران موضوع رفاهیات را جدی دنبال می کنند بطوریکه خانواده ها دغدغه ذهنی شما را تشکیل ندهند.
8-مدیران استان ها نمایندگان اینجانب با اختیارات تام هستند با این عنوان بطور شایسته با مقامات استانی مذاکره کنید و ارتباط بگیرید و لازم نیست زیر بار فشار و تحمیل زور بروید.
9-مسوولان ذیربط در سازمان مرکزی ساختار را با نگاه کوچک سازی و چابک سازی بررسی و تعدیل کنند.
10-بحث های سیاسی را به محیط کار وارد نکنید از امکانات سازمانی و دولتی برای پیشبرد مقاصد سیاسی بهره نبرید.
11-طرح های ابتکاری و نوآوری را فراموش نکنید.
12-آموزش ضمن خدمت را جدی در برنامه بیاورید تا سطح علمی و کارآمدی همکاران ارتقا پیدا کند و راه کمال و شکوفایی را پی بگیرند.
13-جلسات کمیته عتبات را احیا خواهیم کرد.
14-مدیریت حج توأم با بحران است اما کاری کنیم که شرایط مدیریت بحران تبدیل به بحران مدیریت نشود و این مستلزم آنست که مشکلات را خوب بشناسیم و برطرف کنیم.
15-هزینه های ما بر دوش مردم است پس نباید با برنامه ریزی غلط یا انجام کارهای بی فایده مانع توفیق فیض زیارت و معنویت مشتاقان شویم که این مصداق صد عن سبیل است.
16-حق الناس تعارف بردار نیست ما حق نداریم آخرت خود را به دنیای مسوولان ضعیف یا درخواست نابجا بفروشیم.
17-در مورد احداث و اجرای پروژه های ساخت و ساز مثل مهمانسرا یا ساختمان های بزرگ پیش از حد نیاز در استان ها نباید افراط شود اگر جایی نیاز نیست هزینه اضافی نکنید چشم و هم چشمی در این زمینه صحیح نیست.
18-خودتان و تشکیلات را گرفتار پروژه های غیر ضروری و آنچنانی نکنید. این افتخار نیست که بگوئیم این ساختمان اضافی در مدیریت من بالا رفته مگر چقدر در استان ها نیاز به فضای اداری داریم؟
19-تجلیل از خانواده ایثارگران را اصل بدانید که از برکات آنها ما مسوولیت گرفته ایم و توفیق خدمت پیدا کرده ایم.
20-برای کارهای عادی که مأمورغیر متخصص می فرستید این امکان را ضابطه مند بین همه فراهم کنید تا همیشه به عده خاصی منتهی نشود.عدالت در ماموریت مد نظر باشد خصوصاً کسانیکه تاکنون مشرف نشده¬اند.
21-پراکندگی توزیع دفاتر کارگزاری در شهرستان ها را منطقی و بر اساس نیاز استان بصورت متوازن برنامه ریزی کنید تا در جایی با تراکم و در جای دیگر با کمبود مواجه نباشیم و کمیته تصمیم گیری تشکیل شود.
22-ساختار سازمان را خوب کارشناسی و پیشنهاد جدید بدهید تا برای تصویب ببریم.
23-مچ گیری و تخریب و دخالت را به هیچ وجه نمی پذیرم.همکاری و کمک از هر کس باشد استقبال می¬کنم.
24-در گزینش مدیران و عوامل دقت شود. مسائل اخلاقی و مشکلات عوامل و کارگزاران را جدی بدانید. در این مورد رودربایستی و فشار نا بحق را نادیده بگیرید.
25-شخصیت مدیران حج استان ها شخصیت بنده است و من مدافع شما هستم یقیناً خرد شدن شما را مساوی با تضعیف شدن خودم می دانم اما تا جایی که نخواهیم درخواست ناحق را تبدیل به حق کنیم.
26-استفاده از ظرفیت زائران در زمینه های مختلف . طرح اجرایی آن با توجه به سه محور زائر یاور پزشک یاور و دستیار یاور ( زن ) توسط کارشناسان می¬بایست ارایه گردد.
27-آموزش و فراگیری از هرکسی در هر جایی.
28-با توجه به اینکه علت عمده مشکلات عدم توجیه زائران است باید در همه ابعاد به همه زائران اطلاع رسانی دقیق صورت گیرد.
29-رعایت عدالت وتاکید بر عملکرد و توانمندی افراد وعوامل و مدیران کاروان¬ها.
30-شفاف سازی در برنامه ها بخصوص در امورمالی و ما حاضریم همه زیر نظر دیوان محاسبات باشد.
31-رعایت اصول پاکدستی و پاک چشمی در تمامی برنامه و مراحل مختلف کار.
32-نباید کارکنان و کارگزاران با عملکرد ضعیف احساس کنند از قایم شدن پشت سرکسی مصونیت برایشان ایجاد میشود.
33-ایجاد راهکار و زمینه مناسب برای جذب زائر مناطق محروم و طبقات محروم تر و روستایی .
34-حمایت از روحیه نو آوری و خلاقیت به منظورپویایی سیستم.
35-نهایت تلاش در جهت تسهیل و رفع مشکلات موجود برای حجاج و زائران ایرانی.
36-تلاش برای افزایش رضایت مندی حجاج و زوار از خدمات ارائه شده خصوصاً در عتبات.
37-تأکیدها بر بالا بردن سطح علمی مدیران کاروانها و کارگزاران می باشد، با توجه به بالا رفتن سطح علمی جامعه این انتظار از مدیران و کارگزاران می رود که سطح دانش و آگاهی خود را بالا ببرند در این راستا امسال سعی گردیده از مدیرانی استفاده شود که دارای شرط سنی بوده و تحصیلات لیسانس داشته باشند ولی این به آن معنی نیست که اگر فردی از توانمندی بالایی برخوردار بوده ولی فاقد شرط سنی یا مدرک تحصیلی می باشد او را از گردونه مدیران خارج کنیم و لذا الان بیش از 80 نفر از مدیران ما که حائز شرایط سنی و تحصیلی نبوده اند با توجه به توانایی هایشان بکارگیری شده اند.
38-نگاه سازمان رفتن به سمت کاهش هزینه ها است و در همین راستا در حج امسال(سال 92) به تعداد 1000 نفر از آمار عوامل کاسته شده است و لذا این انتظار می رود که مجموعه نیز این رویکرد را داشته باشد.
39-قراردادهای مربوطه نیز منعقد گردیده و موضوعات برائت، دعای کمیل و نشریه در آن لحاظ شده است و مشکلی در این خصوص وجود نخواهد داشت.
40-رعایت ضوابط و دستورالعمل های حج از جمله انتظارات می باشد و مدیران باید از بخشنامه ها و دستورالعمل ها به شکل روزانه آگاه بوده و بصورت کاملاً ضابطه مند مجری آنها باشند.
41-رعایت سلسله مراتب و اطلاع رسانی صحیح به مسئولین از اصول مورد نظر می باشد هیچکس حق ندارد وضعیت و یا موضوعی را به زائر تحمیل کند همه چیز می بایست طبق دستورالعملها و بخشنامه ها ابلاغ شده باشد.
42-سیستم اسکان حج 92 کاملاً و بصورت صد در صد سیستم هتلی است که لازم است مدیران نسبت به آن آگاهی کامل داشته باشند.
43-در راستای کاهش هزینه ها امسال سیستم پزشک مجموعه راه اندازی شده است و لازم است مدیران در این رابطه زائران را توجیه کنند.
44-مدیران موظفند در انتخاب عوامل توانمندی و تجربه را مدنظر قرار دهند و احیاناً تحت تأثیر موضوعاتی چون تحمیل خدمه و غیره قرار نگیرند زیرا در این صورت مسئولیت شرعی متوجه آنان خواهد بود . همچنین می بایست شناخت کاملی نسبت به وظایف خود و عوامل تحت پوشش پیدا کنند و این میسر نمی گردد مگر با آگاهی و دانش کامل نسبت به مجموعه قوانین، دستورالعمل ها و شرح وظایف های مربوطه.
45-تشکیل جلسات توجیهی و ایجاد ارتباط منسجم با زائران در راستای اطلاع رسانی صحیح و شفاف به ایشان از موضوعات بسیار مهم و حیاتی بوده و می بایست جزء برنامه های مدیران کاروانها و مجموعه ها باشد.
46-شرکت منظم در جلسات توجیهی و اطلاع رسانی از دیگر وظایف مدیران می باشد.
47-مدیران می بایست همگی دارای برنامه مدون باشند یعنی مشخص باشد که مدیر در طول سفر حج در هر روز چه کارهایی باید انجام دهد، چه فعالیت هایی در اولویت است و کدام کارها در اولویت بعدی قرار دارد این کمک می کند که ذهنمان را هر چه بهتر برای حل مشکلات به کار بگیریم و همواره می بایست اینگونه بیندیشیم که به هیچ وجه نباید تسلیم مشکلات شد.
48-تعامل خوب و مفید با نیروهای ستادی و همچنین روحانی از دیگر نکاتی است که باید سرلوحه کار مدیران قرار گیرد.
49-در دسترس بودن مدیر در طول عملیات حج تمتع بسیار مهم و لازم و حیاتی می باشد.
50-مدیران موظفند رونوشت قرارداد هتلی که در آنجا اسکان می یابند را گرفته نسبت به بند بند آن اشرافیت پیدا کنند تا بدانند که چه مواردی در قرارداد گنجانیده شده و پیگیر دریافت امکانات مذکور باشند و همچنین اگر مواردی وجود دارد که در قرارداد لحاظ نگردیده و لازم می باشد آن را پیشنهاد دهند تا مدنظر قرار گیرد.
51-لازم است مدیران شناسایی کافی نسبت به تأسیسات، امکانات هتل محل اسکان کاروان خود را پیدا نمایند تا در جهت رفع نیازهای زائرین بتوانند از تمامی ظرفیت های موجود بهره برداری کنند.
52-تکریم ارباب رجوع و زائر محوری از ارکان سیاست های سازمان می باشد و همگی موظفیم دائماً به این بیندیشیم که چگونه می توانیم هرچه بهتر در جهت تکریم زائرین قدم برداریم ومی بایست این نکته را مدنظر داشته باشیم که زائر مهمان خداست پس می بایست هر آن چه می توانیم در جهت خدمت به مهمانان خدا قدم برداریم، حضور و خدمت در مراسم استقبال و بدرقه حجاج از مصادیق تکریم و احترام به حجاج است و انتظار می رود که مدیران در این حوزه اهتمام لازم را داشته باشند.
53-برگزاری جلسات هم اندیشی مدیران کاروانها و مدیران مجموعه بسیار مفید و راهگشا خواهد بود و لازم است در این خصوص اقدام گردد.
54-تفکیک وظایف از موضوعات بسیار مهم است البته نه به آن شکل که چون این فعالیت در حوزه وظایف من نوعی نیست پس انجام ندهم بلکه به این معنی که کاری زمین نماند و هر کس در حوزه وظایف خود در اجرای عملیات به بهترین نحو مشارکت داشته باشد و از هرگونه بی نظمی جلوگیری گردد.
55-همکاری و مشارکت در ایام تشریق بسیار مهم و حیاتی است و همانگونه که می دانید اوج کار و سنگینی عملیات حج در ایام تشریق تجلی می یابد لذا این انتظار می رود که با آمادگی کامل و با همدلی و نیت خالص آنچنان خدمت نمائیم که انشاءالله امسال یک حج نمونه داشته باشیم.
56-بارها اعلام شده که سپرده های حج و عمره در اختیار سازمان نیست و در دست بانک ها است ، آنها نیز بر اساس قوانین و دستورالعمل های حاکم بر نظام بانکی کشور عمل می کنند.با این حال بنده در راستای  دفاع از حقوق زائران ایرانی بارها با مسئولین بانک ها جلسه گذاشتم و دوستان نیز حضور داشتند و از آنها خواستیم که در محاسبه میزان و درصد سود سپرده زائران تجدید نظر کنند.
57-نقل و انتقال فیش تمتع از لحاظ حقوقی و قانونی ممنوع نبوده و نیست.بلکه نقل و انتقال فیش عمره به جز برای منسوبین درجه یک ممنوع شده است.
58-اگر دوستان کمک کنند ما هر کجا که توانستیم هزینه ها را کاهش دهیم مابه التفاوت آن را در اسرع وقت تقدیم مردم خواهیم کرد.
59-برخی بدنبال حاشیه سازی هستند تا شما را از کار اصلی که همان خدمت به زائران بیت الله الحرام است منحرف سازند شما به حاشیه سازی آنان توجه نکنید و با تلاش بیشتر وظایف محوله را دنبال کنید. البته تدوین فعالیت ها و جزئیات کارها بسیار مهم است.
60-درطول مدت کمتر از یک سال حضور در سازمان حج ، توانستیم علیرغم کارشکنی ها و مخالفت برخی افراد و گروهها طرح های بزرگ و مفیدی همچون:
-تعدیل عوامل اجرایی حج.
-اعزام متمرکز استانی زائران عتبات  را آغاز و عملیاتی کنیم.
-ماهیت تصدی¬گری سازمان به حاکمیتی تبدیل گردید .
-حقوق پرسنل اصلاح شد.
-مشکلات ارزی را با جدیت دنبال و پشت سر گذاشتیم.
-استقلال ادارات حج و زیارت در استان¬ها از اداره کل ارشاد اسلامی که در هیات دولت مصوب گردید .
-رایزنی و دیپلماسی مناسب با کشورهای عربستان و عراق در انعقاد قراردادهای خوب.  
61-بازرسی¬ها باید اثر بخش و منجر به اصلاح ضعف ها و تکامل کارها گردد.گزارش های صوری وغیرمیدانی می تواند پیامدهای منفی داشته باشد
62-بازرسی در امر حج که مشخصا" از وظایف این سازمان است امسال بطور منظم صورت می گیرد.
63-در کنار بازرسی هایی که صورت می گیرد سعی شود پیشنهادات و راه حل های عملی و مناسب برای رفع اشکالات احتمالی نیز ارائه گردد.
64-سرکشی به هتل ها و حضور در جمع زائران ،  نظارت دقیق بر روند خدمات رسانی ،گوش فرا دادن و بهره جستن از دیدگاهها ،انتقادات و پیشنهادات زائران و کارگزاران حج از برنامه¬ها می باشد.
65-تا می توانید از اسراف و تبذیر کم کنید .هزینه ها را کم و کیفیت را بالا ببرید.
66-ثقل کار حج در ایام تشریق است لذا بسیج کلیه امکانات و نیروها در این عرصه ضروری است پس باید از همه عوامل تعهد بگیرید که در این مدت آماده بکار باشند و حوزه کاری هر فرد را مشخص و در قالب دستورالعمل ها ابلاغ کنید.در قسم نامه نیز این مسائل گنجانده شود.
67-ازآنجائی که می دانیم زائر ما درسالهای آینده کیست پس باید در این مدت و فاصله زمانی       باقی مانده روی افراد کار فرهنگی کنیم و آنان را به موقعیت حاجی شدن برسانیم..
68-توجه جدی به بعد معنوی و فرهنگی حج است ما نباید صرفا برای امور مادی سفر حساس باشیم بلکه باید توجه جدی ما به دستاوردهای معنوی حج باشد.
69-بررسی و عملیاتی کردن انتقادات و پیشنهادات زائران و توجه جدی به آنها که خود نماد تکریم منزلت حجاج می باشد.
70-نیروهای مستعد فرهنگی و بهره برداری از توان آنان برای غنی سازی محتوای برنامه های فرهنگی و معنوی زائران شناسایی کنیم.
71-یکی از مولفه های تحقق حج نمونه آموزش های صحیح ،جامع و مبتنی بر نیازهای میدانی است.
72-آموزش ها باید بگونه ای باشد که نتیجه ای عملی و قابل ارزیابی بدهد.توانمندی در آموزش باید مورد ملاحظه قرار گیرد تا نتیجه کار روان شدن عملیات حج و جلب رضایت زائران باشد.
73-برنامه آموزشی حج را شفاف کنید ،ما آموزش های صوری و بی اثر را نمی خواهیم . وقتی که سرنوشت زائر را بدست مدیر می سپاریم آن مدیر باید بتواند بحران را مدیریت  و در برابر آن کمر خم نکند.
74-امسال همه باید به سمت استفاده از نیروی زائر داوطلب و کاهش هزینه ها حرکت کنند.گام نهادن در این مسیر هم باعث صرفه جویی اقتصادی و هم ظرفیت های جدید ایجاد می کند.
75-امروز باید به جایی برسیم که بتوانیم بصورت آنلاین سیستم نظارتی را طراحی و توسعه دهیم تا اصلاح فرآیندها و کارکردها به کمترین زمان ممکن برسد.می توان نظارت را با این سیستم انجام و از گسیل نیروهای اضافی به حج جلوگیری کرد.باید سبک های علمی در امر نظارت شکل بگیرد وحوزه اقدام سیستم بعهده بازرسی باشد .
76-ما کار تعیین قیمت را به حسابرسان کاردان که خود از جانبازان و فرماندهان جنگ                می باشند  سپرده ایم کما اینکه هم اکنون پیگیری هایی کردیم و بحمدالله به ثمر نشسته که باتوجه به حساب کوتاه مدت گشایش شده در بانک ملی در هر زمانی که اندک تخفیفی از خدمات حاصل شد فورا آنرا بحساب زائر واریز کنیم.
77- سفارش ما به دوستان اینست که این مباحث را به میان مردم نبریم .نباید اضطراب را به جامعه تزریق و توقعات را بالا برد که در نهایت امر نتیجه¬ی جز سلب آرامش زائران و مدیران نخواهد داشت.
78-انتقاد وگلایه همیشه هست و ما از انتقادات دلسوزانه و مبتنی بر منطق استقبال می کنیم . در سازمان حج و زیارت به دیدگاههای کارشناسی شده احترام می گذاریم و همین روند را دنبال می کنیم امروز تمامی تصمیمات  توسط کارشناسان سازمان اتخاذ می گردد و ما دخالتی نمی کنیم . ما با قدرت و قوت از شیوه مدیریت صحیح همکاران خود دفاع می کنیم و در این خصوص فرافکنی مغرضانه و هدفدار برای ما قابل تحمل نیست.
79-داشتن برنامه برای همه مدیران ضرورتی اجتناب ناپذیر می باشد.یک مدیر باید ذهن خود را برای حل مشکل بکارببندد.
80-در قاموس مدیران حج نباید کارناشدنی وجود داشته باشد.خود را تسلیم مشکلات نکنید . به ما مسئولیت سپرده شده تا مشکل را حل کنیم . مدیریت لحظه برای شما بسیار مهم است.
لزوم تشکیل جلسات اطلاع¬رسانی و توجیهی در راستای ایجاد ارتباط و انسجام بیشتر و یافتن راهکارهای موثر برای رفع مشکلات مدیران کاروان ها که در خط مقدم سازمان در عرصه     خدمات رسانی به زائران می باشند.
81-تفکیک وظایف و تکالیف میان مدیران مجموعه و کاروان البته این امر به معنای شانه خالی کردن افراد از کارها نیست چون بنای کار ما بر رفع مشکل است.
82-موضوع هماهنگی کامل بین شمسا و سازمان بسیار لازم و ضروری می‏‎باشد و این دومجموعه می‏بایست در جهت هماهنگی هر چه بیشتر گام بردارند.
83-همه ما در سازمان و شمسا موظف هستیم به دنبال این باشیم که در جهت تسهیل و روان سازی کار زایر چه راهکارهایی می‏توانیم ارایه نماییم.
84-دفاتر حج و زیارت استانها موظفند به موضوع نظارت بر عملکرد شرکت‏های مرکزی استان و شمسا اهتمام بیشتری داشته باشند.
85-اداره کل نظارت و ارزشیابی موظف است توجه لازم را در حوزه نظارت بر عملکرد استانها و شرکت‏ها چه در داخل کشور و چه در خاک عراق مبذول دارد این اداره کل می‏بایست بررسی دقیق نماید که در کدام استان سیاست‏های مورد نظر اجرایی شده و کدام استان در این راستا حرکت نموده است.
86-این انتظار از دفتر نمایندگی سازمان و شمسا در عراق وجود دارد که قویا به دنبال حل معظلات و مشکلات باشند و اقدام به رفع نقایص نمایند.
87-شفافیت با مردم بسیار مهم می‏باشد و می‏بایست صریح با زایران صحبت کرد و قیمت‏ها باید آنالیز شود تا زایران بدانند پولی که می پردازند به چه شکلی هزینه میگردد و هزینه های اجرایی از قبیل حمل و نقل، اسکان و غیره به چه میزان می باشد.
88-بحث تنوع قیمت ها بسیار مهم است و این انتظار وجود دارد که مجموعه به سمت ارایه و اجرایی کردن طرح¬های متنوع در این راستا برود به طور نمونه طرح حسینیه بسیار جالب و مفید می باشد و می تواند پاسخگوی خیل عظیم عاشقان زیارت ائمه اطهار(ع) در عتبات عالیات باشد. البته نکته مهمی که در این راستا وجود دارد و نباید مورد بی توجهی قرار گیرد این است که کیفیت خدمات ارایه شده نمی بایست قربانی پایین آوردن قیمت ها گردد و این انتظار باید برآورده گردد که علیرغم کاهش قیمتها به هیچ وجه سطح خدمات ارایه شده نباید پایین بیاید به عبارت دیگر کاهش قیمت می بایست در کنار حفظ کیفیت و سطح خدمات باشد.
89-موضوع ورود اتوبوس های ایرانی به داخل عراق بسیار مهم است و آقایان اخوان و رضایی موظفند پیگیرها و اقدامات لازم را در این خصوص بعمل آورند.
90-اخذ مبالغ 10 و 15 دلار در فرودگاه نجف توسط مسئولین عراقی اقدامی غیر قابل قبول و لذا آقایان تهرانی و صبا موظفند به هر شکلی که شده جلوی این رفتار غیر متعارف عراقی ها را بگیرند حتی به قیمت متوقف کردن اعزام زایران از طریق این فردگاه.
91-هیچ شرکت استانی این حق را ندارد که بدون اطلاع و هماهنگی با دفتر نمایندگی سازمان در عراق اقدام به انعقاد قرارداد با شرکت های عراقی نماید.
92-در زمینه اعزام روحانی به عتبات عالیات این موضوع می بایست با هماهنگی کامل بعثه مقام معظم رهبری انجام پذیرد.
93-موضوع تقویت دفتر نمایندگی سازمان در عراق بسیار مهم می باشد و در این خصوص می توان از مدیران دفاتر حج و زیارت استانها به نوبت و بر اساس برنامه زمان بندی شده استفاده نمود.
94-در بحث اسکان می بایست موضوع تنوع قیمت ها مورد توجه قرار گیرد به عبارت دیگر هتل های ارایه شده پاسخگویی تمام نیازها و سلیقه های موجود باشند و در نتیجه دست زایر برای انتخاب سرویس مورد نظرش باز باشد. همچنین این انتظار وجود دارد که هتل های ضعیف و متوسط حذف شوند و محل های مورد اجاره در محدوده باشند. همچنین برای سرمایه گذاری و ساخت هتل ، از ارگان هایی مانند کمیته امداد و آستان قدس رضوی و افراد خیری که تمایل به کار در این حوزه ها هستند می توانند مورد مذاکره قرار گیرند.
95-الحمدالله با عنایت به دستور مساعد شخص ریاست محترم جمهوری بخش عمده بدهی های ارزی به شرکت های عراقی پرداخت گردیده و این بدهی ها به پایین تر از سطح و مقدار متعارف خود رسیده و این در حالی است که با توجه به این مشکلات ناشی از تحریم های بین المللی راه عتبات در آستانه بسته شدن بود ولی بحمدالله سازمان موفق گردید علاوه بر تحمل فشار وارده ناشی از تحریم ها که بعد از مرداد 91 شرایط بسیار سختی را بوجود آورده بود بدهی های گذشته را نیز تسویه نماید.
96-اطلاع رسانی خوب و شفافیت در کارها و نظم در روند عملیات اعزام زایرین عتبات عالیات ازنکات بسیار مهم در این حوزه می باشد که می بایست به آن اهتمام داشت.
97-لازم است شرکت های سودجو حذف شوند همچنین شرکت¬هایی که مواضع سیاسی مناسبی با نظام مقدس ج.ا.ا ندارند و در عین حال باید بررسی شود از شرکت های عراقی که در گذشته با آنها منصفانه برخورد نگردیده و احتمالا در خصوص آنها اجحافی صورت گرفته عذر خواهی شود و در صورت امکان مجددا دعوت به همکاری گردند.
98-شرکت شمسا ضروری است نسبت به ادامه همکاری نیروهایی که به هر دلیلی نمی خواهند با آن مجموعه به طور صحیح و مسئولانه همکاری نمایند موضع گیری نموده و آنها را از مجموعه خارج کند و نیروهایی جذب کند که در جهت انجام ماموریت¬های آن شرکت مثمر ثمر باشند.
99-نظارت مستمر میدانی توسط اداره کل عتبات، شرکت شمسا، دفتر نمایندگی و اداره کل نظارت و ارزشیابی بسیار مهم و ضروری می باشد.
100-تعامل بیشتر با نهادهایی مانند کمیته امداد، بهزیستی و غیره در راستای اعزام اقشار محروم جامعه از موضوعاتی است که باید پیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.
101-موضوع جذب حداکثری زایر از مهمترین سیاست های سازمان در این حوزه است که می بایست در تمامی برنامه ریزی ها مورد توجه و سر لوحه باشد.
102-ازاستان هایی که در زمینه اعزام زایر توسط مجموعه شرکت کارگزاران استان متبوع حرکت نموده اند این انتظار می رود که فعال تر شوند و از استان های دیگر نیز می خواهیم که از تجربیات استفاده کنند و در این حوزه فعال  شوند. در صورت مشاهده این مطلب که استانی در این خصوص اهتمام لازم را نداشته است، این امکان قویا وجود دارد که مدیر مربوطه از حج 92 محروم گردد تا در این مدت کاستی های موجود در این زمینه را جبران کند.
103-راه اندازی سیستم دقیق نظارت و بازرسی بر عملکرد عمره و حج در کنار عتبات توسط  آقای قادری.
104-نگاه جدید به آنالیز مواد غذایی ارایه شده در عمره و حج از بُعد کیفیت و کمیت و منطقی نمودن آن.