ای مسلمانان:
خود و شما را به تقوای خداوند ـ جل و عَلا ـ سفارش میکنم که تقوا سبب رستگاری و عامل موفقیت و وسیلهٔ پیروزی در دنیا و آخرت است:
{وَمَنْ یُطِعِ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَیَخْشَ اللَّهَ وَیَتَّقْهِ فَأُولَئِکَ هُمُ الْفَائِزُونَ} [نور: ۵۲]
(و هر کس از الله و پیامبرش فرمان بَرَد و از الله پروا کند و تقوای او را پیشه سازد، آنانند که کامیابند)
بدانید که از پیامبر ما ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ به سند صحیح روایت شده است که فرمود: «هر کس رمضان را روزه گیرد و سپس آن را با روزه گرفتن شش روز از شوال ادامه دهد مانند این است که همهٔ دهر را روزه گرفته است».ای مسلمانان:
خود و شما را به تقوای خداوند ـ جل و عَلا ـ سفارش میکنم که تقوا سبب رستگاری و عامل موفقیت و وسیلهٔ پیروزی در دنیا و آخرت است:
{وَمَنْ یُطِعِ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَیَخْشَ اللَّهَ وَیَتَّقْهِ فَأُولَئِکَ هُمُ الْفَائِزُونَ} [نور: ۵۲]
(و هر کس از الله و پیامبرش فرمان بَرَد و از الله پروا کند و تقوای او را پیشه سازد، آنانند که کامیابند)
برادران و خواهران مسلمان:
اوامر قرآن در دعوت به استقامتِ بر تقوا و استمرار بر هدایت، بسیارند، پروردگار ما ـ جلّ و علا ـ [خطاب به پیامبرش] میفرماید:
{فَاسْتَقِمْ کَمَا أُمِرْتَ وَمَنْ تَابَ مَعَکَ وَلَا تَطْغَوْا} [هود: ۱۱۲]
(پس همانگونه که امر شدهای استقامت بورز و [همینطور] کسانی که با تو توبه کردهاند، و طغیان نکنید)
توصیههای عظیمی که در بر گیرندهٔ امر به برپا داشتند امور اسلام و پایبندی به راه و روش این دین و استمرار در پایبندی به آن و ایستادن در کنار حدودی است که تعیین نموده، و همچنین استجابت دستورات این دین و دوری کردن از آنچه نهی نموده است، به کاملترین وجه و بهترین روش.
پیامبر ما ـ صلی الله علیه وسلم ـ نیز امت خود را با بهترین عبارات که با وجود اختصار دارای زیباترین معانی است اندرز میدهد، و آن توصیه به پایبندی بر اعتقاد صحیح و تمسک به صبر بر طاعات و دوری از منهیات است.
سفیان بن عبدالله ثقفی به نزد رسول خدا ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ آمد و گفت: ای رسول خدا! مرا توصیهای کن و به من در اسلام سخنی بگو که پس از تو دربارهٔ آن از کسی دیگر نپرسم، پس پیامبر خدا ـ صلی الله علیه وسلم ـ فرمود: «بگو: به الله ایمان آوردم، سپس استقامت بورز». این حدیث را مسلم در صحیح خود روایت کرده است.
اینها توصیههایی است که در قرآن و سنت وارد شده و ضامن زندگیِ به همراه خشنودی و حیات طیبه و سعادت ابدی است. پروردگار ما ـ عز وجل ـ میفرماید:
{إِنَّ الَّذِینَ قَالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا فَلَا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلَا هُمْ یَحْزَنُونَ (۱۳) أُولَئِکَ أَصْحَابُ الْجَنَّةِ خَالِدِینَ فِیهَا جَزَاءً بِمَا کَانُوا یَعْمَلُونَ} [احقاف: ۱۳-۱۴]
(همانا کسانی که گفتند الله پروردگار ماست سپس پایداری نمودند هیچ ترسی بر آنان نیست و نه اندوهگین میشوند (۱۳) آنان اهل بهشتند که به پاداش آنچه انجام میدادند جاودانه در آن میمانند)
برادران و خواهران مسلمان:
برای کسی که خداوند بر وی فضل نموده تا در رمضان به سوی نیکیها سبقت جوید شایسته است خداوند را آنطور که شایستهٔ اوست شکر گوید و سپس بر راه راست خداوند گام بردارد و به مولای خود نزدیکتر شود و به شدت از این بپرهیزد که نیکیهای خود را به دیگران هدیه دهد یا بدیهای دیگران را به جان خَرَد، و این ممکن نیست مگر آنکه زبان خود را از آبرو و حیثیت و ناموس مسلمانان پاک بدارد و به شدت از رساندن آزار به مومنان بپرهیزد و از حقوق و مظالمی که نسبت به دیگر مسلمانان بر گردن دارد حلالیت بجوید.
در صحیح بخاری از رسول خدا ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ روایت است که فرمود: «هر کس ستمی در مورد ناموس و آبروی برادرش یا چیزی دیگر نزد خود دارد همین امروز حلالیت بخواهد پیش از آنکه روزی برسد که نه درهمی است و نه دینار، که اگر کار صالحی انجام داده است به اندازهٔ ستمی که کرده از او ستانده میشود و اگر حسنات و نیکیهایی نداشته باشد از بدیها و گناهان کسی که در حقش ستم نموده برداشته میشود و بر دوش او گزارده میشود».
و در صحیح مسلم آمده است که پیامبر ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ فرمود: «در امت من مفلس کسی است که در روز قیامت با نماز و روزه و زکات حاضر میشود اما به این دشنام داده است و به این تهمت زده است و مال این را خورده است و این را زده است و خون این را ریخته است؛ پس از نیکیهایش به این و آن داده میشود و اگر نیکیهایش پیش از پایان یافتن حقوق دیگران به پایان رسد از گناهان آنان برداشته شده و بر دوش وی گذاشته شده سپس به آتش انداخته میشود».
پس ای مسلمان، مواظب باش و راه سلامت را در پیش گیر زیرا پیامبر ما ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ میفرماید: «مسلمان کسی است که مسلمانان از زبان و دستش در سلامت باشند».
برای همین در حدیث سفیان که نزد ترمذی روایت شده است و ترمذی آن را حسن و صحیح دانسته، آمده است: هنگامی که سفیان از رسول خدا ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ درخواست توصیه و راهنمایی نمود گفت: ای رسول خداوند! از چه چیز بیشتر در مورد من میترسی؟ رسول خدا ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ زبان مبارک خود را گرفت و فرمود: «مواظب این باش».
پس ای مسلمان اعضا و جوارح خود را حفظ کن و مواظب اعمال نیکی که انجام دادهای باش تا آنکه پاداش نیک را از جانب خداوند به دست آوری که این ممکن نیست مگر با استقامت بر طاعت خداوند. برای همین خداوند متعال پیامبرش را چنین مورد خطاب قرار داده و فرموده است:
{وَاعْبُدْ رَبَّکَ حَتَّى یَأْتِیَکَ الْیَقِینُ} [حجر: ۹۹]
(و پروردگارت را عبادت کن تا آنکه مرگت فرا رسد)
خداوند برای من و شما به واسطهٔ کتاب و سنت برکت دهد و با آیات و حکمت موجود در آن سود رسانَد. این را گفته و برای خود و شما و دیگر مسلمانان از هر گناهی از خداوند آمرزش میخواهم. پس از او آمرزش بخواهید که او بسیار آمرزنده و مهربان است.
وقتهای خود را با طاعت خداوند آباد سازید و خواستههای زندگی فانی دنیا شما را از حقایق باقی آخرت مشغول نسازد زیرا سعادت و پیروزی در استقامت بر طاعت خداوند تا هنگام مرگ است چنانکه روش پیامبر ما ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ اینچنین بود.
سپس بدانید که از پیامبر ما ـ صلی الله علیه وآله وسلم ـ به سند صحیح روایت شده است که فرمود: «هر کس رمضان را روزه گیرد و سپس آن را با روزه گرفتن شش روز از شوال ادامه دهد مانند این است که همهٔ دهر را روزه گرفته است».
بر اساس رای جمهور علما روزهٔ شش روز از شوال مستحب است و تفاوتی ندارد که این روزهها جدای از هم یا پی در پی باشند، اما کسی که روزهٔ واجب دارد شایسته نیست هیچ روزهٔ مستحبی را بر روزهٔ واجب مقدم گرداند زیرا بر اساس قواعد شرع واجب اولیٰ و مُؤکَّدتر از غیرِ واجب است.
سپس بدانید که خداوند شما به کاری عظیم امر نموده که همانا درود و سلام بر آن پیامبر بزرگوار است.
خداوندا بر سرور و پیامبر ما محمد درود و سلام و برکت فرست و از آن خلفای راشدین و ائمهٔ مهدیین: ابوبکر و عمر و عثمان و علی و از دیگر صحابه و اهل بیت و کسانی که تا قیامت به نیکی از آنان پیروی نمایند راضی و خشنود باش.
خداوندا اوضاع ما و دیگر مسلمانان را اصلاح نما، خداوندا ما و دیگر مسلمانان را در هر جا که هستند حفظ نما، خداوندا جان مسلمانان را در هر مکان و زمان حفظ کن.
خداوندا از ما بپذیر که تو بسیار شنوا و دانایی و از بر ما توبه پذیر که تو بسیار توبهپذیر و مهربانی.
خداوندا مردان و زنان مومن، و مردان و زنان مسلمان، زندگان و مردگان را، مورد مغفرت خود قرار ده.
خداوندا بیماران ما و دیگر بیماران مسلمان را شفا ده و سختی و غم و غصهٔ مسلمانان را از بین ببر. خداوندا آنان را در امور دنیا و آخرت کفایت نما ای حی و ای قیوم.
خداوندا مسئولان ما و همهٔ والیان و مسئولان مسلمان را به آنچه خیر و صلاح مردم آنان است توفیق ده و بهترینِ مسلمانان را بر آنان بگمار و شر بدان را از آنان دور بدار.
بندگان خداوند:
خداوند را بسیار یاد کنید و صبحگاهان و شامگاهان او را تسبیح گویید، و آخر سخن اینکه: الحمدلله رب العالمین.