مرحلهٔ نوین دعوت و جهاد پس از صلح حدیبیه

صلح حدیبیه سرآغاز مرحلهٔ دوم جهاد و دعوت پیامبر اکرم -صلى الله علیه وسلم- و نیز سرآغاز مرحلهٔ نوینی در تاریخ اسلام و مسلمین بود

نامه به نجاشی پادشاه حبشه

«نجاشی» لقب پادشاه حبشه بود. اسم وی اصحمه بن ابجر بود. پیامبر اکرم -صلى الله علیه وسلم- نامه‌ای برای او نگاشتند، و در آخرین روز سال ششم یا در یکی از روزهای محرم سال هفتم هجرت، آن را به همراه عمروبن امیهٔ ضمری ارسال فرمودند.

نامه به مقوقس پادشاه مصر

پیامبر بزرگ اسلام، به جُرَیح بن متی- ملقب به مُقَوقِس- پادشاه مصر و اسکندریه نامه‌ای به این شرح نوشتند:

«بسم الله الرحمن الرحیم. من محمد عبدالله ورسوله إلى المقوقس عظیم القبط. سلام على من اتبع الهدی؛ أما بعد: فإنی أدعوک بدعایة الإسلام. أسلم تسلم؛ وأسلم یؤتک الله أجرک مرتین؛ فإن تولیت فإن علیک إثم أهل القبط». {قُلْ یَا أَهْلَ الْکِتَابِ تَعَالَوْاْ إِلَى کَلَمَةٍ سَوَاء بَیْنَنَا وَبَیْنَکُمْ أَلاَّ نَعْبُدَ إِلاَّ اللّهَ وَلاَ نُشْرِکَ بِهِ شَیْئاً وَلاَ یَتَّخِذَ بَعْضُنَا بَعْضاً أَرْبَاباً مِّن دُونِ اللّهِ فَإِن تَوَلَّوْاْ فَقُولُواْ اشْهَدُواْ بِأَنَّا مُسْلِمُونَ}

نامه به خسرو پادشاه ایران

«بسم الله الرحمن الرحیم. من محمد رسول‌الله إلى کسرى عظیم فارس. سلام على من اتبع الهدى وآمن بالله ورسوله، وأشهد أن لاإله إلا الله وحده لا شریک له، وأن محمداً عبده ورسوله؛ وأدعوک بدعایة الله؛ فإنی أنا رسول‌الله إلى الناس کافة، {لِیُنذِرَ مَن کَانَ حَیّاً وَیَحِقَّ الْقَوْلُ عَلَى الْکَافِرِین}. فأسلم تسلم؛ فإن أبیت فإن إثم المجوس علیک».

نامه به قیصر روم

بخاری- طی حدیثی طولانی- متن نامه‌ای را که نبی‌اکرم -صلى الله علیه وسلم- به پادشاه روم هِرقُل نوشته‌اند، آورده است. و آن چنین است:

«بسم‌الله الرحمن الرحیم. من محمد عبدالله ورسوله إلى هرقل عظیم الروم. سلام على من اتبع الهدى. أسلم تسلم. أسلم یؤتک الله أجرک مرتین. فإن تولیت فإن علیک إثم الاریسیین. {قُلْ یَا أَهْلَ الْکِتَابِ تَعَالَوْاْ إِلَى کَلَمَةٍ سَوَاء بَیْنَنَا وَبَیْنَکُمْ أَلاَّ نَعْبُدَ إِلاَّ اللّهَ وَلاَ نُشْرِکَ بِهِ شَیْئاً وَلاَ یَتَّخِذَ بَعْضُنَا بَعْضاً أَرْبَاباً مِّن دُونِ اللّهِ فَإِن تَوَلَّوْاْ فَقُولُواْ اشْهَدُواْ بِأَنَّا مُسْلِمُونَ}

نامه به مُنذِر بن ساوی حاکم بحرین

پیامبراکرم -صلى الله علیه وسلم- برای مُنذربن ساوی حاکم بحرین نیز نامه‌ای نوشتند و او را به دین اسلام دعوت کردند. این نامه را علاءبن حضرمی از سوی پیامبر گرامی اسلام به نزد مُنذر برد. مُنذر در پاسخ به رسول‌خدا -صلى الله علیه وسلم- چنین نوشت:

«اما بعد، ای رسول خدا! من نامهٔ شما را برای اهل بحرین قرائت کردم. بعضی از اهل بحرین اسلام را دوست داشتند و بسیار پسندیدند و به آیین اسلام درآمدند؛ بعضی نیز اسلام را خوش نداشتند. در سرزمین من مجوس و یهود نیز هستند. فرمان خودتان را در این ارتباط به من ابلاغ فرمایید!»

نامه به فرمانروای یمامه و فرمانروای دمشق

نامه به هَوذَه بن علی فرمانروای یمامه:

نبی اکرم -صلى الله علیه وسلم- نامه‌ای نیز به هوذه بن علی، فرمانروای یمامه، نوشتند، به این شرح:

«بسم الله الرحمن الرحیم. من محمد رسول‌الله إلى هوذة بن علی. سلام على من اتبع الهدى، واعلم أن دینی سیظهر إلى منتهی الخف و الحافر؛ فاسلم تسلم، واجعل لک ما تحت یدیک»

نامه به حارث بن ابی شَمِر غَسّانی :

پیامبر اکرم -صلى الله علیه وسلم- خطاب به وی چنین نگاشتند:

«بسم الله الرحمن الرحیم. من محمد رسول‌الله إلى الحارث بن أبی شمر. سلام على من اتبع الهدى، وآمن بالله وصدق؛ وإنی أدعوک إلى أن تؤمن بالله وحده لا شریک له، یبقی لک ملکک».

نامه پیامبرص به فرمانروای عُمان

نبی اکرم -صلى الله علیه وسلم- نامه‌ای نیز به فرمانروای عمان، جَیفَر، و برادرش- دو فرزند جُلَندی- نگاشتند که متن آن چنین بود:

«بسم‌الله الرحمن الرحیم. من محمد رسول‌الله إلى جیفر وعبد، ابنی الجلندی. سلام على من اتبع الهدى. اما بعد؛ فإنی أدعوکما بدعایة الاسلام. أسلما تسلما؛ فإنی رسول‌الله إلى الناس کافة، لأنذر من کان حیاً ویحق القول على الکافرین. فإنکما إن أقررتما بالإسلام ولیتکما، وإن أبیتما فان ملکَکما زائل، و خیلی تحل بساحتکما، و تظهر نبوتی عى ملککما».