سرزمین مقدس و خاطرات آن، شعائر و آداب حج و آثار درونی آنها، نیروی جماعت و الهامات فکری و رفتاری آن و ... همة اینها به روشنی آثار خود را در ژرفای وجود فرد مسلمان بجا میگذارند و او با قلبی زلالتر و شیوهای پاکیزهتر و تصمیمی نیرومندتر برای خیر و نیکی و مقاومتی سرسختانهتر در برابر انگیزههای شر از سفر خویش باز میگردد و هر قدر حجتش نزد خدا مطلوبتر و پسندیدهتر باشد، به همان اندازه در زندگی آیندهاش مؤثرتر خواهد بود.
بنابراین نیروی عاطفی و روحی مزبور، موجودیت معنوی انسان را به طور قابل ملاحظهای رشد و جهش میبخشد و بلکه به او خلقتی نوین میدهد و او را همچون یک موجود تازه متولد شده به استقبال زندگی سراسر پاکی و پیراستگی میفرستد. به همین خاطر است که پیامبرص میفرماید: «کسی که حج بگذارد و در حین حج مرتکب آلودگی و انحرافی نگردد، مانند روزی که از مادر زاده شد، از گناهان زدوده شده است»(